ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ช่วงเช้าวันนี้(9 ก.ย.2561) คณะครูอาจารย์ ผู้ปกครองและนักเรียนโรงเรียนเทพศิรินทร์ได้ร่วมกันจัดงาน “9 กันยายน วันแม่รำเพย” วันคล้ายวันเสด็จสวรรคตสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี องค์ปฐมเหตุแห่งการก่อกำเนิดสถานศึกษา โดยได้จัดให้มีพิธีวางพวงมาลาถวายราชสักการะพระราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี ในรัชกาลที่ 4 อันเป็นการน้อมรำลึกและแสดงถึงความจงรักภักดีและแสดงความกตัญญูกตเวทีที่ชาวเทพศิรินทร์ทุกคนมีต่อสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี
อนึ่ง สำหรับประวัติความเป็นมาของโรงเรียนเทพศิรินทร์และวันแม่รำเพยนั้น สืบเนื่องมาจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระอนุสรณ์ถึงพระบรมราชชนนี คือ วัดเทพศิรินทราวาสและโรงเรียนเทพศิรินทร์ โดยโปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดเทพศิรินทราวาสขึ้นเมื่อปี 2419 เมื่อพระองค์มีพระชนมายุครบ25 พรรษา เพื่อเฉลิมพระเกียรติและทรงอุทิศพระราชกุศลสนองพระเดชพระคุณ สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระราชมารดาที่สิ้นพระชนม์ตั้งแต่พระองค์ยังทรงพระเยาว์ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาโรงเรียนเทพศิรินทร์ขึ้นเมื่อวันที่ 15 มี.ค. 2428
ในช่วงแรกของการจัดตั้งโรงเรียนนั้น โรงเรียนเทพศิรินทร์ได้อาศัยศาลาการเปรียญภายในวัดเทพศิรินทราวาสเป็นที่ทำการเรียนการสอน ในปี 2438 สมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุขเจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช ได้ทรงดำริที่จะสร้างตึกเรียนสำหรับวัดเทพศิรินทราวาสขึ้น เพื่ออุทิศพระกุศล สนองพระเดชพระคุณแห่งองค์สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินีพระชนนี และเพื่ออุทิศพระกุศลแก่หม่อมแม้น ภาณุพันธุ์ ณ อยุธยา ชายาของพระองค์ ตึกเรียนหลังแรกนี้ได้รับการออกแบบให้มีศิลปะเป็นแบบโกธิก ซึ่งถือว่าเป็นอาคารศิลปะโกธิกยุคแรกและมีที่เดียวในประเทศไทย โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจิตรเจริญ กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เป็นผู้ออกแบบ และในการนี้ พระยาโชฎึกราชเศรษฐีได้บริจาคทุนทรัพย์เพื่อสร้างตึกอาคารเรียนขึ้นด้านข้างของตึกเรียนหลังแรกอีกด้วย
ต่อมาโรงเรียนเทพศิรินทร์ได้มีแนวคิดว่าน่าจะมีรูปเคารพของพระองค์ไว้บูชานั้น ตั้งแต่ปี 2538 และได้สำเร็จเป็นผลในปี2541 โดยอัญเชิญประดิษฐาน ณ บริเวณมุขด้านหน้า อาคารเทิดพระเกียรติ เพื่อเป็นเครื่องแสดงถึงความจงรักภักดีและความกตัญญูกตเวทีที่ชาวเทพศิรินทร์ทุกคนมีต่อสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี และยังเป็นสิ่งที่แสดงถึงเกียรติยศอันสูงสุดของชาวเทพศิรินทร์ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นในการนำพระนามของพระองค์มาเป็นชื่อของสถานศึกษาโดยเมื่อวันที่9 ก.ย. ของทุกๆ ปี อันเป็นวันคล้ายวันสวรรคตของพระองค์ได้เวียนมาบรรจบครบ ทางโรงเรียนเทพศิรินทร์อันประกอบด้วยคณะผู้บริหาร คณะครู นักเรียนเก่า นักเรียนปัจจุบัน และบุคลากรของโรงเรียน ได้จัดพิธีวางพวงมาลาและถวายราชสักการะ ณ พระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี เพื่อเป็นการสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์โดยเรียกวันนี้ว่า “วันแม่รำเพย”
***************
** อ่านต้นฉบับเต็มได้ที่ หนังสือพิมพ์สยามรัฐ