ตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ ไอเดียสุดล้ำนศ.“มจพ.”

ด้วยสมองและสองมือ

อีกงานวิจัยไม่ขึ้นหิ้ง นำมาใช้จริง ด้วยไอเดียเด็ด ของนักศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.)

จากงานวิจัย “ตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ” ผลงานของนายชาญชัย ช้างเผือก และนายพจน์ปกรณ์ เทียนมานักศึกษาสาขาวิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.) โดยผศ.ดร.ดวงกมล โพธิ์นาค เป็นอาจารย์ที่ปรึกษา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการซื้อขายขวดน้ำรีไซเคิลให้สะดวกรวดเร็วมากยิ่งขึ้น เป็นการลดขยะ สนับสนุนการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

งานวิจัยได้รับทุนสนับสนุนจาก สำนักวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ ระยะเวลาทำวิจัย 1 ปี ใช้งบฯ 20,000 บาท ซึ่งขณะนี้เปิดใช้แล้ว ติดตั้งไว้บริเวณหน้าห้องสมาคมศิษย์เก่า คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม ตึก 52 โดยสามารถใช้บริการได้ตลอด 24 ชั่วโมง

“ตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ” เป็นไอเดียที่เริ่ดๆ แค่คลิกเดียวจบบนสมาร์ทโฟน และสามารถตอบโจทย์เกี่ยวกับลดโลกร้อนและส่งเสริมการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมไปพร้อมๆ กับการรีไซเคิลขวดพลาสติกที่พบเห็นอยู่ในองค์กร หรือโดยทั่วไปที่นับวันจะมีเพิ่มมากขึ้น

นอกจากจะเป็นวิธีการลดขยะพลาสติกแล้ว ยังสามารถเพิ่มมูคค่าของขวดพลาสติกได้ “แบบเก็บสะสมแต้มแลกเงินได้จริง” และสามารถสมัครสมาชิกบนสมาร์ทโฟน หรือผ่านระบบเว็บไซต์ได้ทันที แถมยังตอบโจทย์กรีน “Green” ให้มหาวิทยาลัย

“พจน์ปกรณ์” เล่าให้ฟังถึงแนวคิดและความเป็นมาของงานวิจัยชิ้นนี้ว่า เกิดจากเห็นการทิ้งขยะในมหาวิทยาลัยที่แต่ละวันมีปริมาณมากทำให้มีขยะเพิ่มขึ้น สืบเนื่องมาจากจำนวนนักศึกษาและบุคลากร ส่วนมากขยะที่พบจะเป็นขวดน้ำดื่มพลาสติก มักจะทิ้งกันอย่างไม่เป็นระเบียบ ส่งผลต่อสภาพสิ่งแวดล้อม ขณะที่มหาวิทยาลัยมีนโยบายจะเป็นมหาวิทยาลัยสีเขียว และได้มีการรณรงค์ลดขยะพลาสติกอย่างต่อเนื่อง

ดังนั้น จึงทำให้ “ตน”และเพื่อนมีแนวคิดพัฒนาตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ เพื่อช่วยลดปริมาณขยะจากขวดพลาสติก และ เพื่อสร้างรายได้จากการเพิ่มมูลค่าจากขยะขวดพลาสติกเป็นเงินให้กับบุคลากร และนักศึกษาภายในมหาวิทยาลัย นอกจากจะเป็นการปรับพฤติกรรมบุคลากรในมหาวิทยาลัย ให้มีจิตสำนึกอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมหรือบุคคลทั่วไปเห็นถึงความสำคัญของการนำพลาสติกกลับมาใช้ใหม่ ทำให้ขวดน้ำดื่มพลาสติกมีคุณค่าเพิ่มมากขึ้น ยังเป็นการสร้างรายได้ให้กับนักศึกษาและบุคลากรภายในมหาวิทยาลัยควบคู่กันไป

จุดเด่นของตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ สามารถสมัครสมาชิกผ่านสมาร์ทโฟน และเช็คยอดเงินผ่านเว็บไซต์ได้ทุกที่ทุกเวลา ผ่าน bit.ly/grm-website หรือ สแกน QR code จากหน้าตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ ระบบของตู้จะมีการจัดการแยกตัวขวดน้ำดื่มกับแยกฝาขวดน้ำดื่มไว้ให้เพื่อได้ง่ายต่อการนำไปขายต่อ โดยการจัดการยอดเงินของตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ จะทำแบบเรียลไทม์ พร้อมยอดเงินจะอัพเดททันที ทั้งยังมีการจัดการเรื่องน้ำก้นขวดได้ เพราะมีการรับขวดน้ำโดยใช้แกนพลาสติกในการรับขวดน้ำ และมีที่รองรับน้ำที่อยู่ก้นขวดภายในตู้

ขณะที่ “ชาญชัย” อธิบายถึงลักษณะเด่นของตู้รับซื้อขวดน้ำว่า การออกแบบจะเน้นใช้วัสดุที่ประกอบง่าย โดยเลือกวัสดุทำมาจาก “อลูมิเนียมโปรไฟล์” ที่แข็งแรง สามารถปรับระดับได้ มีความเบา คงทน เคลื่อนที่ได้ง่าย โดยออกแบบให้ตู้มีขนาดมีความสูง 170 เซนติเมตร ความยาว 120 เซนติเมตร ความกว้าง 70 เซนติเมตร และมีน้ำหนักโดยประมาณ 50 กิโลกรัม

ตัวตู้เองมีแกนรับในการหมุนเพื่อบังคับให้เปิดฝาขวดน้ำดื่มออกและใส่ในช่องรับฝา ก่อนที่จะนำขวดน้ำดื่มใส่เข้าระบบ เพราะการซื้อขายขวดน้ำดื่มจะต้องแยกพลาสติกที่แตกต่างกันออกก่อนที่จะรีไซเคิลทุกครั้ง อีกทั้งยังจัดการน้ำที่เหลืออยู่ในขวดน้ำดื่มได้อีกด้วย นอกจากวิธีการดำเนินงาน เช่น ออกแบบทั้งฮาร์ดแวร์ และซอฟต์แวร์แล้ว ยังอาศัยข้อมูลและเทคนิคในเชิงแมคคาทรอนิกส์ถึงความเป็นไปได้ในการพัฒนาตู้รับซื้อขวดน้ำนี้เช่นกัน

อาทิ เริ่มต้นพัฒนาชิ้นงานโดยออกแบบรูปร่าง และลักษณะภายนอกโดยวิเคราะห์จากพฤติกรรมการใช้งานและธรรมชาติของมนุษย์ เช่น ความสูงโดยเฉลี่ยของมนุษย์ พฤติกรรมการใช้งาน เป็นต้น ต่อมาเป็นขั้นตอนในการพัฒนาตัวชิ้นงานตามที่ได้ทำการออกแบบไว้ซึ่งใช้งานวัสดุ และอุปกรณ์ที่มีความยืดหยุ่นต่อการปรับปรุง หรือแก้ไขโครงสร้างเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงในอนาคต จากนั้นทำการทดลองใช้งานและทดสอบระบบ เพื่อหาข้อผิดพลาดและปรับปรุงแก้ไข และขั้นตอนสุดท้ายคือ การนำมาใช้งานจริง

ทั้งนี้ “ตู้รับซื้อขวดน้ำอัตโนมัติ” สามารถนำไปพัฒนาต่อยอด เพื่อนำตู้รับซื้อขวดน้ำมาใช้ในเชิงพาณิชย์ได้ โดยที่ผู้ขายไม่ต้องเก็บสะสมขวดน้ำไว้ที่บ้านเป็นจำนวนมากๆ เพื่อนำมาขายทีเดียวทำให้พื้นที่บ้านไม่เพียงพอ ซึ่งไม่คุ้มกับเงินที่ได้ วิธีนี้ผู้รับซื้อเองมีระบบการจัดการได้ง่าย สามารถนำออกไปขายต่อได้เลย หรืออาจจะเป็นการร่วมมือกับน้ำดื่มยี่ห้อต่าง ๆ เพื่อติด Logo ของตัวเครื่อง ไว้ที่ขวดน้ำดื่ม จะสามารถบอกได้ว่าขวดน้ำดื่มนี้สามารถขายกับตู้รับซื้อขวดน้ำดื่มนี้ ได้เป็นการทำธุรกิจร่วมกันอย่างหนึ่ง

หากใช้ในการสะสมแต้ม เช่น ในโรงเรียนทำเป็นระบบเก็บสะสมแต้มเพื่อนำมาแลกอุปกรณ์การเรียนให้กับเด็กนักเรียน หรือสำนักงานบริษัททำเป็นระบบการสะสมแต้มเพื่อแลกกาแฟ และ น้ำดื่ม เป็นส่วนลดภายในองค์กร ยังช่วยส่งเสริมการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในองค์กร และสถานศึกษาได้อีกด้วย

สนใจสอบถามรายละเอียดได้ที่ ภาควิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ โทรศัพท์ 02-913-2500 ต่อ 3234

** อ่านต้นฉบับเต็มได้ที่ หนังสือพิมพ์สยามรัฐ