จากกระแสข่าวที่ ตูน บอดี้สแลม หรือ อาทิวราห์ คงมาลัย ได้ออกมาเชิญชวนผู้มีใจกุศล ร่วมวิ่ง “ก้าวเพื่อน้องปีที่ 2 เวอร์ชวลรัน 109 คำขอบพระคุณ” จนเกิดกระแสในโลกออนไลน์ไปจำนวนมาก กระทั่งมี #พี่ตูนวิ่งทำไม
ย้อนอ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- “ตูน” คัมแบ็กทวงบัลลังก์วิ่งเพื่อสุขภาพ เพื่อเด็ก 109 คน เจอกระแสดราม่า ทำ #พี่ตูนวิ่งทำไม พุ่ง
ล่าลุด (21 ธ.ค.) นายยิ่งชีพ อัชฌานนท์ แห่งไอลอว์ ได้โพสต์ข้อเขียนแสดงความเห็นถึงกรณีดังกล่าว โดยมีรายละเอียดดังนี้
“เห็นข่าวพี่ตูน เตรียมวิ่ง 109 กิโลเมตร เพื่อช่วยหาทุนการศึกษาให้นักเรียนที่จบ ม.3 แล้วยังไม่มีเงินเรียนต่อ ก็ “จุกอก”
นึกย้อนไปถึง รัฐธรรมนูญ ของเรา และช่วงรณรงค์ประชามติปี 2559
1. รัฐธรรมนูญปัจจุบัน ไม่เขียนให้ประชาชนมีสิทธิได้รับการศึกษาฟรี แต่เขียนเป็น “หน้าที่ของรัฐ” ว่า รัฐต้องให้เรียนฟรี 12 ปี โดยระบุเลยว่า นับตั้งแต่ “ก่อนวัยเรียน” ไม่ใช่ตั้งแต่ ป.1 ทำให้เมื่อนับไป 12 ปี จะจบการเรียนฟรีที่ม.3
ขณะที่ฉบับปี 2540 เขียนไว้ชัดเจนว่า บุคคลมีสิทธิเสมอกันในการรับ “การศึกษาขั้นพื้นฐานไม่น้อยกว่าสิบสองปี” ที่รัฐจะต้องจัดให้โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย ละตามพ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 ก็กำหนดไว้ชัดเจนว่า “การศึกษาขั้นพื้นฐาน” หมายความว่าป.1-ม.6 รัฐธรรมนูญปี 2550 มาตรา 49 กำหนดว่า บุคคลมีสิทธิเสมอกันในการรับ “การศึกษาไม่น้อยกว่าสิบสองปี” ที่รัฐจะต้องจัดโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย ซึ่งรัฐธรรมนูญปี 2550 ตัดคำว่า “ขั้นพื้นฐาน” ออก เปิดช่องให้ตีความเพิ่มได้ว่า การศึกษาสิบสองปีนั้นเริ่มจากเมื่อใดถึงเมื่อใดบ้าง https://ilaw.or.th/node/4209
มีชัย ฤชุพันธ์ ประธาน กรธ. ต่อเหตุผลของการเขียนมาตรา 54 เช่นนี้ว่า ทุกวันนี้ระบบการศึกษาไม่ทัดเทียมกัน เพราะเด็กจะพัฒนาได้ต้องอยู่ระหว่าง 2-5 ขวบ ซึ่งคนมีตังค์ได้รับการพัฒนา แต่คนจนไม่ได้รับการพัฒนา เพราะฉะนั้นพอถึงมัธยมปลายก็เสียเปรียบ สู้กันไม่ได้เพราะตอนนั้นสมองไม่พัฒนาแล้ว สิ่งที่เราทำก็คือการร่น 12 ปีลงมาข้างล่างเพื่อรองรับคนจน แล้วพอถึงมัธยมปลาย คนจนก็จะได้รับการดูแลเพราะจะมีกองทุนการศึกษาให้ ส่วนคนมีสตางค์ก็ออกสตางค์ เพราะฉะนั้นความทัดเทียมถึงจะเกิดขึ้นได้จริง https://prachatai.com/journal/2016/03/64959
อะไรดีไม่ดีกว่ากันอาจคิดเห็นต่างกันไปได้ แต่สรุปได้ว่า มีชัยจงใจเขียนรัฐธรรมนูญเพื่อเปลี่ยนการเรียนฟรีจาก ป.1-ม.6 เดิมมาเป็น อนุบาล-ม.3 ด้วยความคิดของเขา
2. เรื่องนี้เคยเป็นดีเบตใหญ่ก่อนทำประชามติ เพราะฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยก็มองว่ารัฐธรรมนูญนี้จะทำให้สิทธิการศึกษาฟรีหดสั้นลง ควรให้เรียนฟรีอย่างน้อยจบม.ปลาย หรืออาชีวะ ไม่ใช่ตัดแค่ม.3 แล้วไปเพิ่มเรียนฟรีอนุบาล เพราะคนที่รายได้น้อยต้องการเลื่อนชนชั้นผ่านระบบการศึกษา การเรียนให้จบสูงมีความหมาย หากให้จบแค่ม.3 ก็คือต้องเป็นชนชั้นแรงงาน ทำงานได้ค่าแรงขั้นต่ำตลอดไป
คนหนึ่งที่พูดเรื่องนี้บ่อยมาก ตอนนั้นเรียนอยู่แค่ม.5 เลยต้องพูดแทนเด็กนักเรียนม.ปลายตลอด และผมรู้สึกผิดมากว่า เราให้เด็กพูดเรื่องนี้ สู้เรื่องนี้แทนคนทั้งประเทศมากเกินไป คือ เพนกวิ้น พริษฐ์ ชิวารักษ์ ที่ตอนนี้อยู่ในคุก https://prachatai.com/journal/2016/06/66356
ขณะที่บรรยากาศการทำประชามติตอนนั้น เงียบงัน ตกอยู่ในความหวาดกลัว อีกคนที่เขียนเรื่องนี้ออกมารณรงค์เป็นจริงเป็นจังผ่านตัวอักษร คือ ส.ส.ทัศนีย์ บูรณุปกรณ์ ที่ร่างจดหมายหนึ่งหน้า มีเรื่องการตัดสิทธิเรียนฟรีถึงแค่ม.3 ด้วย แล้วส่งจดหมายเป็นหมื่นฉบับไปให้ประชาชนในเขตภาคเหนือ แล้วก็ถูก คสช. จับ เอาตัวขึ้นศาลทหาร ไม่ได้ประกัน ต้องเข้าคุกจริงๆ 21 วัน https://tlhr2014.com/archives/16661
แล้วดอกผลของการรณรงค์ไม่ได้ในวันนั้นก็เบ่งบานออกมาในวันนี้
3. อย่างไรก็ดี คสช. กลัวเสียคะแนนเพราะการไปตัดสิทธิเรียนฟรี จึงใช้อำนาจ #ม44 ออกคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับที่ 28/2559 สั่งให้ “เรียนฟรี 15 ปี” http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2559/E/136/11.PDF
เขียนมันสวนทางกับรัฐธรรมนูญของตัวเองไปเลยว่า ให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานดําเนินการจัดการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน 15 ปี ให้มีมาตรฐานและคุณภาพ โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย
คำสั่งนี้ไม่เคยถูกยกเลิกอย่างเป็นทางการ และไม่ได้อยู่ในลิสต์ของประกาศที่เรารณรงค์ให้ยกเลิกด้วย ก็ไม่รู้ทำไมว่า มันไม่ถูกบังคับใช้แล้วเหรอ?? มันหายไปไหนเหรอ?? หรือมันเป็นแค่แผ่นกระดาษโกหกพกลม ที่จริงๆ แล้วนักเรียนจบ ม.3 แล้วยังไปต่อไม่ได้ …
ระดับพี่ตูนแล้ว ออกวิ่งเพื่อช่วยนักเรียน 109 คน ไม่น่าจะยากเกินไป น่าจะระดมทุนได้ภายในระยะเวลาไม่นาน ไม่ต้องไปช่วยกันเยอะๆ ก็คงระดมทุนได้ไม่ยาก แต่ถ้าพี่ตูนอยากจะเปลี่ยนเป็นออกวิ่งเพื่อการ #เขียนรัฐธรรมนูญใหม่ ก็น่าจะช่วยคนที่เข้าสู่ระบบการศึกษาในวันนี้และอนาคตได้อีกหลักล้านคน ถ้าวิ่งไปก็รับบริจาคไปด้วยก็ได้ เก็บได้เท่าไรก็ช่วยคนเท่าที่ช่วยได้เฉพาะหน้าไปก่อน แต่ถ้าตั้งเป้าหมายหลักชัย “แสงสุดท้าย” ไว้ที่การช่วยคนให้ได้ทุกคนพร้อมๆ กันอย่างไม่เลือกหน้า และยืนยันเสรีภาพของทุกคนที่จะรณรงค์คัดค้านกับความคิดของคนมีอำนาจ อันนั้นก็จะพยายามฟิตร่างกายไปวิ่งด้วยครับ”