การบ่มเพาะหล่อหลอมให้กุลบุตรเป็นคนมีคุณภาพ คือปรัชญาหลักของโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย

ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 6 ทรงมีพระราชปณิธานให้สถานศึกษาแห่งนี้เป็นที่อบรมบ่มเพาะกุลบุตรทุกคนให้เป็นสุภาพบุรุษ เป็นคนมีคุณภาพ เป็นคนที่สมบูรณ์แบบ เพื่อช่วยกันพัฒนาบ้านเมืองของเราให้เจริญก้าวหน้าต่อไป 

รายการไลฟ์วาไรตี้สัปดาห์นี้ ดร.เฉลิมชัย ยอดมาลัย นำคุณไปสนทนากับผู้บังคับการโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย นายเกียรติคุณ ชาติประเสริฐ ถึงแนวทางนำพาให้นักเรียนโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัยก้าวไปสู่การเป็นบุคคลคุณภาพของสังคมโลก 

ในฐานะผู้นำคนใหม่ล่าสุดของสถาบันการศึกษาเก่าแก่กว่าร้อยปีแห่งนี้ ท่านผู้บังคับการต้องการนำพาวชิราวุธวิทยาลัยไปในทิศทางใดครับ 

นายเกียรติคุณ : ก่อนอื่นขอออกตัวก่อนว่าผมไม่ใช่นักการศึกษา เนื่องจากมาจากอาชีพนักการทูต ที่ได้สัมผัสสังคมโลกมาโดยตรงเป็นเวลานาน ผมปรารถนาจะเห็นเด็กไทยทุกคนมีการศึกษาที่ได้คุณภาพตามมาตรฐานสากล แต่ต้องไม่ลืมรากเหง้าความเป็นไทย และต้องประพฤติตัวเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ผมจึงนำประสบการณ์นักการทูตมาประยุกต์ใช้เพื่อนำพาโรงเรียนแห่งนี้ให้ก้าวต่อไปในสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ผมเห็นว่าเป็นงานท้าทายมาก ผมจบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายจากวชิราวุธฯ เมื่อประมาณเกือบ 50 ปีมาแล้ว พบว่าการศึกษาในยุคผมเป็นนักเรียนกับยุคปัจจุบันแตกต่างกันมากมาย เพราะโลกเปลี่ยนไปมาก เทคโนโลยีต่างๆ เปลี่ยนแปลงรวดเร็วมาก ส่วนตัวผมคิดว่าเราน่าจะกลับมาร่วมพัฒนาโรงเรียนแห่งนี้ให้ก้าวหน้าไปพร้อมกับความเปลี่ยนแปลงของโลก แต่จำเป็นต้องรักษาเอกลักษณ์ที่ดีงามของโรงเรียนแห่งนี้ไว้ให้ครบถ้วน ดังนั้นเมื่อผมมีโอกาสกลับมาพัฒนาโรงเรียน ผมจึงเต็มใจเป็นอย่างยิ่ง โรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัยคือโรงเรียนที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานกำเนิดให้ ทรงมีพระราชปณิธานให้โรงเรียนนี้ผลิตคนคุณภาพ เป็นสุภาพบุรุษ เพื่อเป็นพลังของสังคม การศึกษาเล่าเรียนคือเครื่องหล่อหลอมให้คนมีคุณภาพ ไม่ได้หมายความเพียงว่าต้องเรียนแล้วเป็นคนเก่งด้านวิชาการเท่านั้น แต่ต้องมีความครบถ้วนพร้อมสรรพในทุกด้าน นี่คือเอกลักษณ์ของนักเรียนวชิราวุธวิทยาลัย คำว่าคนมีคุณภาพคือมนุษย์ที่สังคมโลกต้องการ คนคุณภาพมีความรู้ด้านวิชาการผสมผสานกับความรู้ด้านอื่นๆ ที่เป็นประโยชน์ในการดำรงชีวิต หากจะพูดถึงความรู้ด้านวิชาการในยุคนี้แล้ว เป็นสิ่งที่หาได้ไม่ยากนัก เพราะเกือบทุกอย่างถูกใส่ไว้ในระบบออนไลน์ ซึ่งเข้าถึงได้ไม่ยาก เพียงแต่ต้องรู้ว่าความรู้นั้น ๆ อยู่ในออนไลน์ใดบ้าง คนใฝ่รู้จึงแสวงหาความรู้ได้ไม่ยาก แต่การสร้างคนให้มีคุณภาพต้องอาศัยการบ่มเพาะและหล่อหลอมอย่างเข้มข้นและจริงจัง ตรงนี้คือจุดแข็งของวชิราวุธวิทยาลัย ที่เราทุกคนภาคภูมิใจ เราอยู่กันในโรงเรียนแห่งนี้แบบนักเรียนกินนอนเป็นเวลา 9 ปี นี่คือช่วงเวลาแห่งการบ่มเพาะที่แท้จริงเราเน้นให้เด็กของเรามีความรู้เท่าทันโลก เท่าทันยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว แต่ขณะเดียวกันก็ปลูกฝังให้ภาคภูมิใจในเอกลักษณ์ของไทยตลอดเวลา  

มีผู้กล่าวยกย่องว่า นักเรียนวชิราวุธวิทยาลัย ไม่ใช่ตู้หนังสือเคลื่อนที่ แต่เป็นคนที่มีความพร้อมทั้งด้านวิชาการ กีฬา ดนตรี และศิลปะ ถ้อยคำนี้ยังเป็นความจริงในยุคนี้หรือไม่ครับ 

นายเกียรติคุณ : ผมมั่นใจว่ายังเป็นความจริงครับ เด็กของเรามีความรู้วิชาการ และความรู้ด้านอื่นๆอีกมากมาย เราสอนให้นักเรียนของเราสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตได้ในโลกยุคปัจจุบันอย่างเหมาะสม การที่เราจะเป็นผู้นำที่ดีได้ เราต้องเป็นผู้ตามที่ดีก่อน เราสร้างให้คนของเรามีความรับผิดชอบต่อชาติบ้านเมืองและต่อเพื่อนร่วมสังคม สอนให้มีน้ำใจนักกีฬา รู้แพ้ รู้ชนะ รู้อภัย เราใช้กีฬาเป็นเครื่องมือในการสร้างคนคุณภาพโดยเฉพาะการเล่นรักบี้ เป็นกีฬาที่ต้องอาศัยทีมต้องทำงานด้วยกัน เป็นเกมกีฬาที่มีความรุนแรงจากการปะทะกัน ซึ่งสอนให้เราให้อภัยกันเมื่อเราร่วมเล่นกีฬานี้ เราสอนให้คนแพ้แสดงความยินดีอย่างเต็มใจกับผู้ชนะ นอกจากนั้นเรายังเน้นการเล่นดนตรี และสอนศิลปะต่างๆ ให้นักเรียนอย่างครบถ้วน การอยู่ในโรงเรียนประจำคือการหล่อหลอมให้นักเรียนค่อยๆ ซึมซับการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน ช่วยเหลือกัน รู้จักความเป็นพี่เป็นน้องรู้จักหน้าที่ รู้จักการทำงานเป็นทีม นี่คือขั้นตอนการสร้างคนคุณภาพของเรา 

ความเหมือนและความต่างของเด็กวชิราวุธฯ รุ่นปัจจุบันกับรุ่นที่ท่านผู้บังคับการเคยเรียน เป็นอย่างไรบ้างครับ 

นายเกียรติคุณ : แตกต่างกันมากครับ เด็กสมัยใหม่สามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆ ได้จากแสนง่ายจากระบบอินเตอร์เนต โลกยุคนี้มีเปิดกว้างมากกว่ายุคผมเมื่อ 50 ปีที่แล้ว ยุคนี้เทคโนโลยีทันสมัยมากกว่ายุคผมเยอะเลยครับ สภาพแวดล้อมก็เปลี่ยนไปมากนี่คือความต่างที่เห็นได้ชัด เด็กยุคนี้กล้าแสดงออกมากขึ้นกว่ายุคผม ส่วนความเหมือนคือ เรายังคงปลูกฝังให้นักเรียนตระหนักในความสำคัญของสถาบันชาติศาสนา พระมหากษัตริย์ ความซื่อสัตย์กตัญญูความมีระเบียบวินัย ความอ่อนน้อมถ่อมตน และความเสียสละ   

มีผู้วิพากษ์ว่าเด็กจำนวนไม่น้อยในยุคนี้ไม่มีสัมมาคารวะ ไม่รู้ความเหมาะความควร นักเรียนวชิราวุธฯ มีปัญหาตรงนี้บ้างไหมครับ 

นายเกียรติคุณ : เรายังเน้นการบ่มเพาะเรื่องกาลเทศะ สัมมาคารวะ และเน้นให้ตระหนักในความสำคัญของรากเหง้าความเป็นไทย ประเด็นที่ผมเรียนให้คณะกรรมการอำนวยการของวชิราวุธวิทยาลัยรับทราบ เมื่อผมมาแสดงวิสัยทัศน์ ผมเน้นในเรื่อง ต้องหล่อหลอมให้เด็กวชิราวุธวิทยาลัยเป็นสุภาพบุรุษ ตามพระราชปณิธานของล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 6และต้องรักษาความเป็นไทยอย่างเป็นสากล คือไม่ลืมความเป็นไทย แต่ก็ต้องปรับตัวเข้ากับความเป็นสากลได้อย่างกลมกลืน ต้องไม่ลืมเรื่องสัมมาคารวะ ทั้งหมดนี้ผมให้ความสำคัญกับการอบรมหล่อหลอมของครูและผู้กำกับแต่ละคณะ ผมเชื่อว่าความอ่อนน้อมถ่อมตนคือเสน่ห์ของมนุษย์ ความนุ่มนวลคือสิ่งสำคัญของสุภาพบุรุษ ความอ่อนน้อมไม่ใช่ความอ่อนแอ แต่มันคือสิ่งที่สุภาพบุรุษทุกคนต้องมี ยิ่งเราอ่อนน้อมมากเท่าไร เราจะยิ่งได้รับการตอบรับที่ดี ได้รับความเมตตา ความเอ็นดู และความรักจากคนรอบข้าง นี่คือสิ่งที่ผมพยายามเน้นย้ำในยุคที่ผมเข้ามาเป็นผู้บังคับการและมีอีกสิ่งที่เราต้องยึดมั่นต่อไปคือการเสียสละเพื่อส่วนร่วม โดยเฉพาะเรื่องจิตอาสา ผมพยายามให้ผู้ปกครองของนักเรียนช่วยกันบ่มเพาะสิ่งเหล่านี้ด้วย เพราะการปล่อยให้โรงเรียนรับหน้าที่นี้เพียงฝ่ายเดี่ยวไม่สามารถปลูกฝังลูกหลานเราได้สำเร็จ 

กิจวัตรประจำวันของนักเรียนวชิราวุธฯ ในยุคนี้มีอะไรบ้างครับ 

นายเกียรติคุณ : เรายังคงสวดมนต์แบบยาวทุกเช้าและเย็น (สำหรับนักเรียนที่นับถือศาสนาพุทธ)ส่วนกิจกรรมด้านการเรียน การสอน การกีฬา ดนตรี และศิลปะต่างๆ ก็ยังคงเดิม แต่ปรับเปลี่ยนไปตามสภาวการณ์โลกที่เปลี่ยนไป เราเน้นให้เด็กปรับตัวให้สอดรับกับทุกสถานการณ์ เราทุกคนยังยึดมั่นในพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรที่พระราชทานไว้ว่า ต้องสร้างนักเรียนให้เป็นคนดีให้ออกไปรับใช้ประเทศชาติ คนดีคือคนมีจิตสาธารณะ พร้อมช่วยเหลือผู้อื่นที่ตกทุกข์ได้ยาก พร้อมเผชิญกับงานหนัก และต้องนำวิชาความรู้ที่ร่ำเรียนมาไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันให้ได้ และพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเน้นให้คนไทยมีจิตอาสา ร่วมทำความดีเพื่อสังคม ดังนั้นเราจึงเน้นเรื่องจิตอาสาตลอดเวลา เราสอนให้นักเรียนของเรามีความสุขกับการทำประโยชน์ให้สาธารณะ และช่วยเหลือผู้ที่ด้อยกว่า สอนให้แบ่งปั่น เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่กัน มีจิตใจโอบอ้อมอารีต่อทั้งคนและสัตว์ เรามีโครงการนำเด็กวชิราวุธวิทยาลัยไปสอนหนังสือคนตาบอด นำของไปบริจาคให้ผู้คนในถิ่นทุรกันดาร ชนบทห่างไกล เพื่อให้ได้เห็นว่ายังมีคนอื่นๆ ที่มีความเป็นอยู่ที่แร้นแค้นลำบากมากกว่าเรา ซึ่งเราต้องช่วยเหลือเขาเหล่านั้นตามขีดความสามารถของเรา และสุดท้ายคือเราสอนให้นักเรียนของเราค้นหาความเป็นเอกของแต่ละคนให้พบ ให้เขาทำงานที่ตนเองรักและถนัดที่สุด เราไม่เน้นให้เด็กของเราต้องสอบเข้าเรียนต่อในมหาวิทยาลัยชั้นนำเท่านั้น แต่เราสอนให้เขาเลือกทางเดินที่เขาชอบและเป็นอาชีพสุจริต เพราะเราเชื่อว่าโลกนี้มีอาชีพหลากหลาย และทุกอาชีพล้วนสำคัญไม่ต่างกันเราจึงพยายามดึงส่วนเด่นที่สุดของนักเรียนแต่ละคนขึ้นมาแล้วส่งเสริมให้เข้าก้าวเดินต่อไปบนหนทางที่เขารัก เพราะเขาจะได้สร้างงานที่ดีที่สุดให้กับสังคมโลกของเราได้ ดังนั้นเราจึงให้ความสำคัญกับครูของเราด้วย เพราะเด็กจะดีได้ก็ต้องได้รับความเอาใส่ใจจากครูเราจึงพัฒนาคุณภาพและศักยภาพของครูควบคู่ไปพร้อมๆ กัน 

หลายคนมองโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัยว่าเป็นโรงเรียนของลูกท่านหลานเธอ ซึ่งคนทั่วไปไม่มีโอกาสเข้ามาเรียนได้ จะชี้แจงเรื่องนี้อย่างไรครับ 

นายเกียรติคุณ : นั่นคือความเข้าใจของคนที่ไม่รู้จักวชิราวุธวิทยาลัยแท้จริง ซึ่งอาจกลัวไปเองด้วยความเข้าใจผิด แต่ผมยืนยันว่าล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 6ทรงตั้งโรงเรียนนี้เพื่อลูกหลานไทยทุกคน ไม่ทรงเน้นลูกขุนนาง ข้าราชการ คนร่ำคนรวย เราให้โอกาสทุกคนเข้ามาสอบคัดเลือก ขอให้เข้ามาสัมผัสโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัยด้วยตัวคุณเอง แล้วคุณทุกคนจะรู้จักวชิราวุธวิทยาลัยดีขึ้น โรงเรียนแห่งนี้คือโรงเรียนของคนไทยทุกคน 

คุณจะได้พบรายการดีที่ครบครันด้วยสาระและความรู้ รายการไลฟ์วาไรตี้ ออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 11.00-11.25 น. ทางสถานีโทรทัศน์ NBT กดหมายเลข 2 และชมรายการย้อนหลังได้ที่ YouTube ไลฟ์วาไรตี้โดยแนวหน้า