บทความว่าด้วยเรื่องกฎทรงผม ของ ศ.ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์ จากหนังสือพิมพ์มติชนฉบับ 2 พฤศจิกายน 2550 มีคำตอบสรุปความได้ว่า ประเทศไทยรับทรงผมทรงนักเรียนทั้งเครื่องแบบต่าง ๆ จากประเทศญี่ปุ่นในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งในช่วงสงครามนั้นเกิดเหาระบาดมาก ประชาชนจึงนิยมตัดผมสั้น กระทรวงศึกษาธิการได้ออกกฎกระทรวง ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2515) แก้ไขเพิ่มเติมโดยกฎกระทรวง ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2518) ออกตามความในประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 132 ลงวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2515 ในเรื่องเกี่ยวกับทรงผมที่ ไม่เหมาะสมแก่สภาพของนักเรียน กฎกระทรวงฉบับที่ 1 ระบุว่า
นักเรียนชายไว้ผมยาว โดยไว้ผมข้างหน้าและกลางศีรษะยาวเกิน 5 เซนติเมตร และชายผมรอบศีรษะไม่ตัดเกรียนชิดผิวหนัง หรือไว้หนวดหรือเครา
นักเรียนหญิงตัดผมหรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ หากโรงเรียนหรือสถานศึกษาใดอนุญาตให้ไว้ยาวเกินกว่านั้นก็ให้รวบให้เรียบร้อย
กฎกระทรวงฉบับที่ 2 แก้ไขเป็น
นักเรียนชายตัดผมหรือไว้ผมยาวจนด้านข้างและด้านหลังยาวเลยตีนผมหรือไว้หนวด ไว้เครา
นักเรียนหญิงตัดผมหรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ หากโรงเรียนหรือสถานศึกษาใดอนุญาตให้ไว้ยาวเกินกว่านั้นก็ให้รวบให้เรียบร้อย
ดังนั้นโรงเรียนต่าง ๆ จึงอาจมีระเบียบในเรื่องทรงผมที่แตกต่างกันได้ในรายละเอียด แต่ส่วนใหญ่นักเรียนชายมักจะให้ตัดผมสั้นเกรียน และนักเรียนหญิงมักจะให้ตัดผมสั้นในช่วงติ่งหูถึงปกเสื้อนักเรียน
ผู้ชาย
การตัดผมด้านข้าง
การตัดผมขาวเดินปัตตาเลี่ยน ตัดผมบางที่จอน ครั้งละหนึ่งหน้าปัตตาเลี่ยน เพียงขึ้นไม่เหนือใบหู
การตัดผมขาวเดินปัตตาเลี่ยนตัดผมขาวที่หลังใบหูด้านล่างขึ้นไปเชื่อมต่อกันที่เหนือใบหู
การตัดผมนวลกลมกลืน ให้วางหวีตั้งแนวเฉียง 45 องศา เดินปัตตาเลี่ยนตัดผมนวลกลมกลืนเชื่อมต่อกัน และการตัดผมด้านข้าง อีกด้านหนึ่งให้ตัดผมเช่นเดียวกัน
การตัดผมด้านหลัง
การตัดผมขาวเดินปัตตาเลี่ยนตัดผมขาวที่ท้ายทอยแนบชิดติดศีรษะขึ้นไป
การตัดผมนวลกลมกลืน ใช้เดินปัตตาเลี่ยนบนหวีตั้งแนวเฉียง 45 องศา ตัดผมนวลกลมกลืน เชื่อมต่อกัน
การตัดผมบนศีรษะ
การตัดผมบนศีรษะด้านหลัง เดินปัตตาเลี่ยนบนหวีตัดผม ให้กลมกลืนเชื่อมต่อกัน
การตัดผมบนศีรษะด้านหน้า เดินปัตตาเลี่ยนบนหวีตัดผม ให้กลมกลืนเชื่อมต่อกัน
การตัดผมลบเหลี่ยมขอบและชั้น โดยเดินปัตตาเลี่ยน บนหวีตัดผม เพื่อลบเหลี่ยมขอบและชั้นรอบศีรษะให้กลมกลืน
ผู้หญิง
แบ่งผมด้านข้างใบหู 2 ข้างซ้ายขวาแบ่งส่วนด้านหลัง ติดกิ๊บใหัเรียบร้อย
ใช้หวีซอยตัดผมส่วนท้ายทอยความสั้น โดยมาตรฐานอยู่ที่ใต้ติ่งหู
ใช้กรรไกรตัดเป็นแนวตรง เมื่อได้ฐานผมแล้ว ใช้แบ่งผมช่อที่ 2 ลงมาใช้เกณฑ์การตัดช่อแรก (ไม่ควรยกมือขึ้น ให้แนบกับท้ายทอยตลอด)
ทำจนเสร็จในส่วนของด้านหลัง
แบ่งผมจากด้านซ้ายใช้ความยาวของด้านหลังเป็นเกณฑ์
ทำเหมือนด้านซ้ายแบ่งส่วนด้านขวานี้เหลือตัดได้เลย
เมื่อเสร็จให้ดูว่าผมสั้นเสมอกันดีแล้ว
ใช้แป้งฝุ่นโรยบริเวณท้ายทอยให้ลูกค้าก้มหลังลงเล็กน้อย
ใช้ใบมีดโกนกันท้ายทอยออกก่อนตัดอย่าลืมคลุมผ้าให้เรียบร้อย